BADANIA DIAGNOSTYCZNE

Badanie endoskopowe
Badanie endoskopowe nosa, zatok, gardła i krtani jest złotym standardem w diagnostyce chorób nosa, gardła i migdałków.
Endoskopia zatok jest pomocna przy diagnozie i leczeniu zapalenia zatok, a także ich ropniaków. Stosuje się ją również, gdy w jamie nosa lub zatok obecne są ciała obce. Badanie wykonywane jest przez lekarza laryngologa. Dzięki temu prostemu badaniu może on ocenić budowę zatok przynosowych. Dostarcza ono również informacji na temat wydzieliny. Na badanie kieruje się najczęściej osoby, mające spore problemy z oddychaniem, u których nie zdiagnozowano jeszcze ich przyczyny. Wskazaniem jest także przewlekły katar. Endoskopię zatok wykonuje się także wśród osób z niedosłuchem.
Endoskopia krtani jest zlecana, gdy pacjent skarży się na chrypę, bezgłos. Wskazaniem może być także przewlekły ból gardła oraz problemy z połykaniem. Wykonuje się ją także, gdy istnieje konieczność oceny strun głosowych lub krtani. Ma to miejsce najczęściej po wykonanych wcześniej zabiegach chirurgicznych. Metoda ta jest pomocna w wykrywaniu nowotworów we wczesnym stadium rozwoju. Przed samym badaniem, gardło pacjenta zostaje znieczulone specjalnym sprayem. Ma to na celu zmniejszenie dyskomfortu towarzyszącemu badaniu. Pacjent siedzi, a endoskop wprowadzany jest przez usta. Endoskopia krtani pozwoli na wykrycie przyczyny złej drożności krtani.
Endoskopia nosa wprowadzenie endoskopu do nosa daje informacje o jego budowie. Dzięki temu z łatwością można rozpoznać wszelkie ewentualne patologie. Badanie to jest dość delikatne i nie powinno powodować żadnych dolegliwości. Endoskopia nosa pomoże znaleźć przyczynę problemów z oddychaniem, nieżytów nosa, nawracających zapaleń zatok. Jest pomocna w diagnozowaniu wszelkich schorzeń, które mogą dotykać śluzówki nosa. Wskazaniem do zabiegu może być ocena efektów po zabiegach chirurgicznych lub operacjach. Endoskopię nosa wykonuje się również przed ich wykonaniem. Powala to na ich dokładniejsze przygotowanie. Endoskopia pozwala wykryć wszelkie zmiany nowotworowe oraz inne patologie, które za jakiś czas mogą powodować poważne problemy. Metoda ta nie jest bolesna. Niektórzy pacjenci odczuwają jedynie delikatny dyskomfort, związany z ciałem obcym.
Badanie fiberoskopowe
Fiberoskopia jest to badanie w którym za pomocą fiberoskopu możliwe jest obejrzenie dróg oddechowych w trudno dostępnych miejscach.
Wykonujemy badania zarówno videoendoskopami sztywnymi (otoskop, laryngoskop) jak i za pomocą videoendoskopu giętkiego – nasofaryngoskop (fiberoskop).
Używany do diagnostyki giętki nasofaryngoskop dzięki nowoczesnemu systemowi soczewek gwarantuje doskonałą widoczność i jasność badanych obszarów. Jest on też bardzo cienki – jego grubość wynosi tylko 2,8 mm, dzięki czemu świetnie spełnia swoje zadania zarówno przy badaniu dzieci jak i dorosłych. Zarówno lekarz jak i pacjent widzą, bardzo dobrej jakości, bezpośrednie wyniki badania fiberoskopowego nosogardła, wnętrza nosa, krtani, gardła czy błony bębenkowej na 32 calowym monitorze. Lekarz może dokładnie omówić ewentualne schorzenie i metodę leczenia. W rękach doświadczonych specjalistów, ten najwyższej klasy sprzęt, umożliwia prawidłową diagnozę, co w przypadku stwierdzenia zmian chorobowych pozwala na szybkie podjęcie właściwego leczenia.
Badanie endoskopowe zarówno przy użyciu videootoskopów czy fiberoskopów jest szczególnie pomocne w diagnostyce laryngologicznej i audiologiczno-foniatrycznej. Wykonywane jest ono w przypadku m.in. następujących dolegliwości:
- ocena migdałka gardłowego (tzw. III migdał), zmiany rozrostowe w przestrzeni pozanosowej,
-upośledzenie drożności trąbek słuchowych
-zaburzenia drożności nosa (polipy, nieżyt nosa)
-zapalenie zatok przynosowych,
- zaburzenia głosu (chrypka),
-zaburzenia połykania – refluks żołądkowo-przełykowy, przyczyny zgagi
-uczucie ciała obcego w krtani,
-porażenie strun głosowych,
-bóle w okolicy gardła dolnego,
-bóle w okolicy krtani,
- guzy szyi,
- w badaniu nosogardła i krtani przy podejrzeniach nowotworu,
-kontrola po leczeniu pacjentów z chorobą nowotworową,
-w diagnostyce przyczyn powiększonych węzłów chłonnych.
Fiberoskopia – przygotowanie i przebieg
-Do badania fiberoskopowego nie wymagane jest specjalne przygotowanie. Dzieci należy jednak zapoznać z tym jak będzie przebiegało badanie, ponieważ badanie wykonać możemy tylko jeśli bdziecko współpracuje. Jest ono bezbolesne i najczęściej nie wymaga znieczulenia. U dzieci lub osób wrażliwych istnieje możliwość znieczulenia błony śluzowej nosa i gardła środkiem znieczulającym w sprayu. Badanie fiberoskopem odbywa się w pozycji siedzącej, a głowa pacjenta oparta jest o zagłówek fotela laryngologicznego. Trwa ono kilka minut.
Ocena zwarcia podniebienno – gardłowego (nasofiberoskopia)
W naszym centrum wykonujemy nasofiberoskopię do oceny zwarcia podniebienno – gardłowego u osób z wadami twarzoczaszki (rozszczepami podniebienia).
Badanie wykonuje laryngolog wraz z logopedą (wprowadzamy przez nos cieniutki fiberoskop aby widzieć zwarcie podniebienno-gardłowe, pacjent powtarza krótkie hasła wskazane przez logopedę i na obrazie widzimy jak łączy się zwarcie).
Nagranie jest wraz z dźwiękiem, dzięki czemu kolejny specjalista wie jakie słowa wymawia pacjent i jak powinno łączyć się podniebienie. Nagranie dostępne jest kilka minut po zakończeniu badania i udostępniamy je na prośbę pacjenta.
Tympanometria
Tympanometria (audiometria impedancyjna) to bezbolesne badanie słuchu, które polega na ocenie podatności błony bębenkowej na zmiany ciśnienia. Badanie słuchu można wykonać u dzieci jak i dorosłych. Dzięki temu badaniu dolegliwości takie jak wysiękowe zapalenie uszu, czy upośledzenie funkcji trąbki słuchowej (spowodowane np. przerostem trzeciego migdała bądź alergią) mogą być wcześnie rozpoznane i nie muszą prowadzić do pogorszenia słuchu, czy opóźnienia w rozwoju mowy.
Przebieg badania:
Do ucha pacjenta wprowadzana jest specjalna gumowa zatyczka, która ma za zadanie uszczelnić ucho. Tympanometr rejestruje zmiany ciśnienia w przewodzie słuchowym, które powodują wychylenia błony bębenkowej. Dodatkowo podczas tego badania słuchu przeprowadzane są pomiary odruchu mięśnia strzemiączkowego. Pacjent słyszy wówczas charakterystyczne „piski”, „pikania” o różnych częstotliwościach. Całe badanie trwa około kilku minut.
Podczas badania słuchu pacjent powinien mieć lekko uchylone usta i nie może w tym czasie nic mówić. W przypadku małych pacjentów należy zadbać aby dziecko w czasie badania było spokojne i nie płakało. Wynik badania. Wynik prezentowany jest w formie wykresu i jest dostępny zaraz po badaniu.
ABR
Badanie ABR to badanie słuchowych potencjałów wywołanych pnia mózgu w reakcji na stymulację akustyczną. Wykorzystuje się do tego technikę elektroencefalografii (EEG), która rejestruje bioelektryczną aktywność mózgu. Do przeprowadzenia badania niezbędna jest akustyczna stymulacja mózgu za pomocą dźwięku.
ABR - badanie w czasie snu u dzieci. Jak się przygotować?
Badanie ABR jest podstawowym badaniem diagnostycznym w przypadku podejrzenia wady słuchu u dzieci poniżej piątego roku życia. W czasie godzinnego badania pacjent musi leżeć nieruchomo, dlatego w przypadku tak małych dzieci ABR wykonuje się w czasie snu.
Do badania należy się odpowiednio przygotować. Dziecko powinno przyjechać na badanie śpiące i głodne, dlatego zaleca się rodzicom, aby w dniu badania obudzili dziecko wcześniej lub nie kładli dziecka spać w ciągu dnia. Na badania należy przyjechać z jedzeniem. Dziecko przed samym badaniem jest karmione i usypiane przez rodziców. Karmienie przed samym badaniem ma zagwarantować, że dziecko nie obudzi się w czasie trwające godzinę badania. Niekiedy dopuszczalne jest niespanie ale pacjent musi być odprężony i spokojny, tak jak wygląda to u osób dorosłych.
Jak przebiega badanie? W czasie badania pacjentowi zakłada się słuchawki, a na głowie ma umieszczone trzy elektrody, które są połączone ze specjalnym systemem komputerowym rejestrującym aktywność mózgu.
Badanie ABR składa się z czterech etapów. Najpierw wykonywany jest test przy użyciu dźwięku o natężeniu 90dB albo 120 dB. Następnie sprawdza się, czy wystąpiła fala V. Trzeci etap badania to wykonywanie testów z dźwiękami o różnym natężeniu i o różnych częstotliwościach - 500 Hz, 1 kHz, 2 kHz i 4 kHz. Czwarty etap to wyznaczenie progu słyszenia. Badanie ABR pozwala określić dolną i górna granicę słyszalności oraz rodzaj i stopień zaburzenia słuchu. Wynik badania BERA jest przedstawiony w formie wykresu, z którego można wyczytać, jak badany reaguje na dźwięki. Na wykresie przedstawione są fale mózgowe.. Każda fala odpowiada konkretnemu odcinkowi drogi słuchowej, od ślimaka do pnia mózgu. Zaburzenia słuchu są uwidocznione poprzez amplitudy fal. Najważniejsze w badaniu jest pojawienie się fali V, która świadczy o tym, że dźwięk dociera do kory mózgowej.
Otoemisja akustyczna
Otoemisja akustyczna DP-OAE – badanie sprawdzające czułość słyszenia i wrażliwość komórek słuchowych na pobudzenie dźwiękiem. Pozwala ocenić stan ucha wewnętrznego (ślimaka). Zalecane szczególnie w diagnostyce małych dzieci, gdyż nie wymaga współpracy ze strony pacjenta. Wykorzystywana jest także do monitorowania wpływu leków na słuch. W uchu pacjenta umieszczana jest niewielka sonda generująca dźwięk i odbierająca odpowiedź ze ślimaka powstającą na skutek pobudzenia komórek słuchowych. Badanie pozwala ocenić, czy niedosłuch występuje, czy nie oraz pomaga określić lokalizację uszkodzenia słuchu. Nie wykonuje się badania otoemisji przy patologicznym wyniku tympanometrii, stąd często tympanometrię i otoemisję wykonuje się w pakiecie.
Przygotowanie: czyste uszy, prawidłowy wynik badania tympanometrycznego lub poprzedzająca badanie audiometria tonalna.
Audiometria tonalna
jest najczęściej wykonywanym badaniem słuchu. Można je wykonać u wszystkich pacjentów powyżej 5-6 r. ż. Polega na sprawdzeniu progów słyszenia dla obojga uszu. W trakcie badania pacjent słyszy przez słuchawki tony z zakresu 125-8000 Hz i ma za zadanie reagować za każdym razem, gdy spostrzeże dźwięk. Badanie audiometrią tonalną jest niezwykle przydatne w ocenie stanu narządu słuchu. Jest pierwszym krokiem do określenia, czy niedosłuch występuje i w jakim stopniu upośledza funkcje słyszenia. Audiometria tonalna pozwala też wstępnie zlokalizować, który fragment układu słuchowego nie działa prawidłowo. Badanie zaleca się wykonywać za każdym razem, gdy mamy wątpliwość dotyczącą jakości naszego słyszenia. W razie wykrycia niedosłuchu nasz specjalista doradzi Państwu wykonanie specjalistycznych badań uzupełniających.
Przygotowanie: uszy powinny być czyste, bez zalegającej woskowiny; pacjent powinien być wypoczęty, bez problemów z koncentracją.
Badanie snu Poligrafia
Poligrafia jest techniką badania czynności ludzkiego ciała podczas snu. Pozwala ona na poznanie przyczyn różnych zaburzeń snu i umożliwia ocenienie jego stadiów. Najczęściej badanie poligrafii wykonuje się u pacjentów z zaburzeniami oddychania w trakcie snu, głównie u osób chrapiących.
Badanie poligraficzne - kiedy warto wykonać takie badanie? Jeśli dolegają Ci poniższe problemy, możesz cierpieć na bezdech senny:
- głośne, nieregularne chrapanie,
- przerwy w oddychaniu,
- skłonności do zasypiania w różnych okolicznościach podczas dnia,
- sen, który nie przynosi wypoczynku.
Bezdech senny jest bardzo niebezpieczny. Kiedy drogi oddechowe zostają zablokowane – na chwilę PRZESTAJESZ ODDYCHAĆ! Ta chwila może mieć poważne konsekwencje dla Twojego zdrowia i życia.
Badanie dna oka - oftalmoskopia
Badanie dna oka nazywane również oftalmoskopią, wziernikowaniem dna oka lub fundoskopią to metoda pozwalająca na wykrycie zmian w obrębie narządu wzroku. Należą do nich m.in. nadciśnienie lub cukrzyca.
Wskazania:
Głównym wskazaniem do wykonania oftalmoskopii jest osłabienie ostrości wzroku lub zaburzenia w widzeniu barw. Często zdarza się, że pacjent zaczyna widzieć nieprawidłowo. Mogą pojawiać się linie lub widzenie jednym okiem jest dużo słabsze. Niektórzy skarżą się także na pojawiające się czarne punkty oraz błyski światła. Wykonanie badania dna oka będzie konieczne również w przypadku wystąpienia chorób naczyniowych, przede wszystkim nadciśnieniu oraz cukrzycy. Wskazaniem do przeprowadzenia badania dna oka jest także miażdżyca. Wielu lekarzy kieruje na to badanie chorych po przebytym udarze mózgu. Poza tym zaburzenia równowagi oraz zażywanie niektórych leków mogą być bezpośrednimi wskazaniami do wykonania testu.
Przygotowanie: Przygotowanie do badania dna oka nie jest szczególnie skomplikowane, jednak aby dobrze je wykonać, konieczne jest podanie kropli z atropiną. Atropina rozszerza źrenicę oka, co powoduje gorsze widzenie. To dlatego na badanie dna oka powinno się zawsze zgłaszać z osobą towarzyszącą.W słoneczne dni konieczne może okazać się użycie okularów przeciwsłonecznych, ponieważ atropina wywołuje przejściową nadwrażliwość na promienie słoneczne.
Przebieg: Badanie wykonuje się za pomocą specjalnego urządzenia – oftalmoskopu, które z jednej strony oświetla źrenicę, a z drugiej posiada okular pozwalający zobaczyć okuliście powiększony obraz oka.
Badania dna oka u dzieci. U niemowląt oraz dzieci również możliwe jest wykonanie badania dna oka. Test przeprowadza się zwłaszcza u wcześniaków w czasie pierwszego miesiąca życia. Głównym wskazaniem jest wykrycie retinopatii we wczesnym stadium. Badanie powtarza się następnie w 8. oraz 12. tygodniu życia.
Dzieciom wykonuje się oftalmoskopię w przypadku zeza, a także nieprawidłowego widzenia barw oraz nagłego pogorszenia się wzroku. Choć samo badanie jest bezbolesne, to zakroplona do oczu atropina może wywoływać nieprzyjemne pieczenie.
Perymetria (badanie pola widzenia)
Badanie pola widzenia jest badaniem okulistycznym. Polega na ustaleniu, jak dużą część obrazu widzi pacjent, którego oko jest nieruchome. Wykonujemy badanie pola widzenia: jaskrowe, plamkowe, cukrzycowe, neurologiczne, dla kierowców.
Badanie dna oka ze zdjęciem
Badanie dna oka oprócz chorób wzroku, np. jaskry, chorób siatkówki, pomaga wykryć niektóre choroby naczyniowe, np. cukrzycę, czy nadciśnienie. Dodatkowo podczas takiego badania lekarz może stwierdzić występowanie zmian nowotworowych w obrębie gałki ocznej, a nawet guza mózgu. Doświadczony lekarz okulista wykonujący badanie dna oka może podczas jego wykonywania stwierdzić także postępującą białaczkę, czy anemię. Szerokie spektrum schorzeń, jakie można wykryć oraz monitorować przy pomocy badania dna oka pokazuje, jak ważne jest jego regularne wykonywanie.
Badanie w lampie szczelinowej
Badanie w lampie szczelinowej z torem wizyjnym. W badaniu przedniego odcinka oceniamy przezierność rogówki, głębokość komory przedniej, strukturę tęczówki. Lampa szczelinowa, czyli biomikroskop jest niezbędnym narzędziem przy usuwaniu ciał obcych rogówki z worka spojówkowego, pozwala na ocenę uszkodzenia rogówki szczególne po wybarwieniu specjalnym barwnikiem. W stanach zapalnych tęczówki jest niezbędna dla oceny komory przedniej, ewentualnego wysięku, zrostów w obrębie źrenicy. Przy zastosowaniu trójlustra Goldmana oceniamy kąt przesączania oraz struktury siatkówki na dalekim obwodzie dna oka wraz z dokumentacją fotograficzną. Jest to szczególnie ważne przy zagrażającym odwarstwieniu siatkówki z powodu degeneracji obwodowych i konieczności jej oblaserowania.
Komputerowa ocena wady wzroku - autorefraktometria
Autorefraktometria to komputerowe badanie wady wzroku, czyli wady refrakcji. Możliwe wady refrakcji to nadwzroczność, krótkowzroczność i astygmatyzm. Autorefraktometria to badanie konieczne do prawidłowego doboru korekcji optycznej. Badanie pozwala na nieinwazyjną ocenę wady wzroku oraz stanowi podstawę doboru szkieł korekcyjnych.
Wskazania:
- subiektywne zaburzenie ostrości wzroku („niewyraźne widzenie”)
- mrużenie oczu
- okresowa ocena ostrości wzroku u osób z uprzednio stwierdzoną wadą
- diagnostyka zmian chorobowych oka przebiegających z wadą wzroku
- przewlekłe zapalenie brzegów powiek
- diagnostyka bólów głowy
Przygotowanie: Przed badaniem należy zdjąć soczewki kontaktowe, natomiast w czasie jego trwania spokojnie patrzeć daleko przed siebie. W przypadku obiektywnego badania wady refrakcji stosuje się leki porażające akomodację. U dzieci oznacza to niejednokrotnie konieczność kilkudniowego stosowania leków w okresie bezpośrednio poprzedzającym badanie.
Przebieg: Badanie przeprowadza się w pozycji siedzącej. Przed jego rozpoczęciem należy zdjąć soczewki kontaktowe lub okulary. Podczas trwania badania należy patrzeć prosto przed siebie.
Autorefraktometria może być przeprowadzana po uprzednim podaniu leków porażających akomodację lub bez ich zastosowania; w pierwszym przypadku jego wynik jest jednak bardziej obiektywny a samo badanie poprzedzone jest podaniem kropli porażających akomodację do worka spojówkowego.
Autorefraktometria pediatryczna
umożliwia wykrywanie wad wzroku u niemowląt i dzieci. Jest badaniem bezstresowym, ponieważ wykonuje się go z odległości 1m! Jest niezastąpionym narzędziem we wczesnej diagnostyce niedowidzenia u niemowlaków jak i dzieci w wieku przedszkolnym. Urządzenie pozwala na badanie obuoczne wad refrakcji, rozstawu i średnicy
Tonometria - pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego
Tonometria to pomiar ciśnienia wewnątrz gałki ocznej.
Wskazania: Tonometria stanowi część rutynowego badania okulistycznego. Jest jednak szczególnie wskazana w przypadku jaskry, nadciśnienia ocznego (lub ich podejrzenia), a także w trakcie kontroli po zabiegach na gałce ocznej.
Przygotowanie: Badany powinien spokojnie oddychać, nie może wstrzymywać oddechu (manewr Valsalvy) ani zaciskać powiek. Drugim, niebadanym okiem należy patrzeć w dal prosto przed siebie. W przypadku badań wymagających znieczulenia powierzchni gałki ocznej badany powinien poinformować lekarza o ewentualnej alergii na leki znieczulające. Przed badaniem należy zdjąć soczewki kontaktowe.
Przebieg: Pacjentowi siedzącemu przed lampą szczelinową znieczula się powierzchnię oka, a film łzowy zabarwia się roztworem fluoresceiny, która pod wpływem kobaltowo-niebieskiego światła zaczyna świecić (wykazuje fluorescencję). Końcówką pryzmatu uciska się szczyt rogówki. W chwili zetknięcia z rogówką zabarwiony film wytwarza wokół okrągłej końcówki pryzmatu menisk, który widoczny jest w postaci dwóch żółtych półokręgów. Skalę tonometru ustawia się tak, aby półokręgi te zetknęły się wewnętrznymi krawędziami, a następnie odczytuje się na niej wartość ciśnienia.
OCT - Tomografia siatkówki oka
Optyczna koherentna tomografia dna oka jest nowoczesnym badaniem pozwalającym na ocenę narządu wzroku. Badanie wykorzystywane jest głównie w diagnostyce chorób siatkówki. Wykonanie badania OCT oka umożliwia uzyskanie modelu przekroju tkanek. W całej procedurze podobne jest trochę do badania ultrasonograficznego. Do narządu wprowadzana jest wiązka światła, która odbijając się, informuje o położeniu poszczególnych części.
Wskazania do wykonania badania:
- zwyrodnienia plamki związane z wiekiem
- makulopatia cukrzycowa
- obecne obrzęki plamki żółtej
Przebieg:
Przed przystąpieniem do badania OCT oka, pacjentowi aplikuje się specjalne krople, które rozszerzają źrenice. Można się wtedy spodziewać pogorszenia widzenia, a także światłowstrętu. Czas, po którym źrenica ulegnie rozszerzeniu to na ogół 15 minut. Następnie prosi się pacjenta o zajęcie pozycji siedzącej bezpośrednio przed aparatem i umieszczenie brody na specjalnej podpórce. Samo badanie nie trwa długo. Zazwyczaj jest to około kilkunastu minut. Co więcej – można je powtarzać wiele razy, ponieważ jest całkowicie bezpieczne. Można na nie kierować osoby w każdym wieku.
Wynik badania prezentowany jest w formie wykresu i jest dostępny zaraz po badaniu.
Gonioskopia
Gonioskopia to badanie kąta przesączania (rogówkowo-tęczówkowego). Kąt przesączania obejmuje przestrzeń między obwodową częścią rogówki i przednią częścią twardówki a podstawą tęczówki i graniczącym z nią fragmentem ciała rzęskowego.
Wskazania: Gonioskopia jest częścią specjalistycznego badania okulistycznego w przypadkach diagnostyki jaskry i nadciśnienia ocznego (lub ich podejrzenia), jak również po urazach gałki ocznej, w których mogło nastąpić uszkodzenie struktur kąta przesączania. Gonioskopię wykonuje się również w czasie zabiegów chirurgicznych lub laserowych w celu uwidocznienia kąta.
Przygotowanie: Przed badaniem należy zmyć makijaż. Badanie przeprowadza się po znieczuleniu rogówki, ponieważ gonioskop zakłada się na jej powierzchnię. Badany powinien poinformować lekarza o ewentualnej alergii na leki znieczulające. Przed badaniem należy zdjąć soczewki kontaktowe.
Przebieg: Badany spokojnie opiera czoło o lampę szczelinową i drugim, niebadanym okiem patrzy prosto przed siebie w dal lub spokojnie, powoli kieruje je zgodnie z poleceniami badającego. Nie wolno wykonywać gwałtownych ruchów głową ani cofać głowy bez polecenia. W czasie zabiegu i bezpośrednio po zabiegu możliwe jest nieco zamglone widzenie. W trakcie badania po policzku może spływać niewielka ilość żelu, jaki umieszcza się między gonioskopem a rogówką.
Pachymetria (ocena grubości rogówki)
Pachymetria jest badaniem okulistycznym określającym grubość rogówki oka. Często pachymetrię wykonuje się przed tonometrią, ponieważ grubość rogówki może mieć znaczący wpływ na ciśnienie w oku. Obydwa badania, wykonane jedno po drugim pozwalają zniwelować wpływ jednego czynnika na drugi i dokładnie ocenić zarówno jedną jak i drugą wartość.
Wskazania: Pomiar grubości rogówki zalecany jest przez okulistów, kiedy podejrzewają oni u pacjenta:
- nadciśnienie oczne,
- podejrzenie jaskry,
- podejrzenie stożka rogówki (ścieńczenia rogówki),
- podejrzenie obrzęku rogówki,
- przygotowanie do zabiegu keratoplastyki,
- przygotowanie do przeszczepu
- ocena funkcji śródbłonka rogówki.
Przygotowanie: Nie ma określonych wymogów przygotowania do pachymetrii. Należy jedynie wyjąć soczewki kontaktowe na czas badania. Należy też zawsze poinformować personel o uczuleniach na leki i niepożądanych reakcjach po zastosowaniu znieczulenia miejscowego, jeśli takowe kiedykolwiek wystąpiły.
Przebieg: W pierwszej kolejności do oka pacjenta zostaje wpuszczony lek znieczulający. Po około 5min pacjent jest proszony o patrzenie na wprost, w dal, jak najdalej potrafi przed siebie. Ważne, żeby nie zamykał oka, nie mrugał, nie poruszał głową ani gałką oczną. Lekarz za pomocą sterylnej końcówki urządzenia dotyka centrum rogówki, lekko ją uciskając. Sam pomiar trwa kilka sekund.
Wynik jest dostępny natychmiast.
Test Schirmera
Test Schirmera to jedno z badań, które wykorzystuje się, by zdiagnozować zespół suchego oka. Test wykonuje się w celu oceny wydzielania wodnej składowej filmu łzowego.
Wskazania:
- zespół suchego oka
- zaburzenia nawilżania powierzchni oka
Przygotowanie: Nie ma specjalnego przygotowania do tego badania.
Przebieg: Lekarz umieszcza worku spojówkowym, od strony zewnętrznego kącika oka, w odległości 1/3 długości powieki specjalny, lekko zagięty pasek bibuły, znakowany podziałką co 5 mm, i pozostawia na 5 minut. Następnie mierzy się długość, na jakiej pasek uległ zwilżeniu. W czasie trwania testu pacjent patrzy na wprost. Nie wolno mu zamykać oczu ani trzymać ich zbyt szeroko otwartych. Powinien też w miarę możliwości powstrzymywać się od mrugania. Po zakończeniu testu możliwe jest zaczerwienienie oczu i przemijające uczucie ciała obcego w oku.
Wyniki i ocena:
* zwilżenie >15 mm paska interpretuje się jako wynik prawidłowy
* zwilżenie 10–15 mm oznacza początkowy, a 5-10 mm nasilony deficyt wodnej składowej łez wartość <5 mm oznacza zaawansowany zespół suchego oka z niedoborem filmu łzowego
Diagnostyka zeza u dzieci od 0 do 3 r.ż.( PL, Skiaskopia, Cover Test i Test Hischberga)
PL „preferential looking - Test preferowanego spojrzenia
Test preferencyjnego patrzenia, (inaczej test Tellera / Dobsona), stosowany jest do oceny ostrości wzroku u niemowląt i małych dzieci, które nie są w stanie zidentyfikować zdjęcia lub liter. Dziecku przedstawiona jest karta z dwoma polami stymulacyjnymi, jedna część złożona jest z pasków, a druga z jednorodnej szarej strefy. Położenie pasków jest losowo zmieniane. Przez mały otwór, znajdujący się pośrodku dwóch obszarów, obserwator widzi dziecko i ocenia położenie pasków na podstawie ruchów głowy i oczu dziecka. Jeśli dziecko widzi pasy, to zwracają jego uwagę i woli na nie spojrzeć niż na szarą plamę. Jeśli dziecko nie może ich zobaczyć, (pole z paskami będzie wyglądać tak samo jak puste szare pole, - dziecko nie wykaże zainteresowania). Dziecko może siedzieć na kolanach osoby dorosłej.
Skiaskopia - badanie refrakcji oka. Jest to badanie nie wymagające czynnego udziału pacjenta. Skiaskopia pozwala na określenie wady wzroku za pomocą wiązki światła rzutowanej przez skiaskop na dno oka. Kierunek ruchu cienia w źrenicy zależy od refrakcji oka, czyli załamywania promieni świetlnych przechodzących przez wszystkie struktury optycznego układu oka (rogówki, cieczy wodnistej wypełniającej przednią komorę oka, soczewki i ciała szklistego).
Przebieg badania Aby dokładnie określić wadę refrakcji i na tej podstawie dobrać okulary, trzeba "porazić" akomodację (czyli zdolność przystosowania się oka do dobrego widzenia z różnych odległości) w badanym oku za pomocą kropli do oczu, np. atropiny. To badanie oczu przeprowadza się w ciemni przy użyciu aparatu zwanego skiaskopem. Jest to przyrząd w kształcie walca o długości około 20 cm. Siada się w odległości 1 m od lekarza, który skierowuje do oka strumień światła ze skiaskopu. Lekarz obserwuje zmiany oświetlenia źrenicy przez ruch powstającego cienia. Przy nadwzroczności cień porusza się zgodnie z ruchem światła skiaskopu, w krótkowzroczności - na odwrót. Następnie lekarz przystawia przed twoje oko tzw. listwy skiaskopowe, wyposażone w rząd szkieł skupiających (plusowych) i rozpraszających (minusowych) o wzrastającej sile. Za pomocą tych soczewek i zmiany ruchu cienia określa się refrakcję badanego oka. Jeśli chorujesz na jaskrę, przed skiaskopią poinformuj o tym lekarza. Wskazane jest, aby podczas badania skiaskopii u dzieci do 1roku życia, które są karmione piersią , jadły podczas badania.
CT Cover Test
- test naprzemiennego przesłaniania oczu, test Hirschberga (test odblasków rogówkowych) w celu diagnozy zeza test Lea (uprzywilejowanego spojrzenia), w celu sprawdzenia ostrości wzroku. Test CT i Hirschberga diagnozują zeza , natomiast test Lea pozwala sprawdzić ostrość wzroku
Rektoskopia
Rektoskopia jest jednym z kilku badań pozwalających zbadać jelito grube, umożliwia nie tylko pobranie fragmentu narządu do dalszych badań i poddanie go ocenie dającej szansę wyjaśnienia zmian o podłożu zapalnym, wrzodowym lub nowotworowym, ale także pozwala usunąć ewentualnie występujące zmiany patologiczne, takie jak na przykład polipy, ciała obce czy krwawienie z jelita grubego.
Wskazania:
- bóle w okolicy odbytu, podbrzusza,
- zmianę rytmu wypróżnień lub kształtu oddawanego stolca (stolec taśmowaty, ołówkowaty),
- daremne parcie na stolec lub bezwiedne oddawanie stolca,
- krwawienie z odbytu (także tzw. krwawienie utajone),
- ślady krwi w kale,
- guzy w odbycie,
- świąd odbytu z niewyjaśnionej przyczyny,
- utrata wagi ciała bez wyjaśnionej przyczyny,
- nasilona biegunka o nieznanej przyczynie,
- podejrzenie polipów,
- niedokrwistość z niedoboru żelaza o nieznanej przyczynie,
- inne (wziernikowanie mające na celu pobranie wycinków błony śluzowej, w celu potwierdzenia istnienia niektórych procesów chorobowych, takich jak między innymi skrobiawica).
USG jamy brzusznej
Badanie USG brzucha to jedno z podstawowych badań, które pozwala wykryć nieprawidłowości w funkcjonowaniu narządów jamy brzusznej. Podczas badania lekarz dokonuje oceny wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, nerek, trzustki, śledziony, aorty i dużych naczyń, pęcherza moczowego, gruczołu krokowego (prostaty).
- Badanie USG jamy brzusznej powinno być wykonywanie profilaktycznie co najmniej raz na 2-3 lata. Badanie może zostać wykonane u pacjentów w każdym wieku.
Wskazania do wykonania badania:
- bóle brzucha
- nieprawidłowe wyniki badań laboratoryjnych
- krew w stolcu, moczu
- znaczna utrata wagi w krótkim czasie
- zakażenia układu moczowego
- obciążenia w wywiadzie rodzinnym
- przedłużające się wymioty, biegunki
- żółtaczka
- powiększenie obwodu brzucha
- wyczuwalne guzy
Przygotowanie do badania (dorośli i dzieci od 15 roku życia)
Dzień przed badaniem:
› stosuj dietę lekkostrawną, z wyłączeniem surowych jarzyn, owoców i ciemnego pieczywa
› dodatkowo możesz przyjąć np. Espumisan 3 x 2 kaps. Preparat ma na celu usunięcie powietrza z przewodu pokarmowego.
›5 godzin przed badaniem:› nie przyjmuj pokarmów
› nie pij żadnych płynów poza niesłodzoną wodą niegazowaną, w szczególności nie pij kawy i mocnej herbaty
› nie pal tytoniu
› nie żuj gumy.
›2 godziny przed badaniem: Wypij 1 do 4 szklanek wody niegazowanej i nie oddawaj moczu. Wypełnij pęcherz w taki sposób, aby był średnio wypełniony, ale nie maksymalnie.
USG układu moczowego
Wskazania
Na ultrasonografię układu moczowego najczęściej kierowane są osoby, które zgłosiły się do lekarza z problemami z oddawaniem moczu. Kluczowe jest tu badanie moczu, a jeśli w wynikach zostaną stwierdzone nieprawidłowości, wykonuje się USG układu moczowego. Podstawą do wykonania badania mogą być:
- częstomocz;
- częste oddawanie moczu w nocy;
- krwiomocz, czyli krew w moczu;
- bóle w odcinku lędźwiowym kręgosłupa;
- dolegliwości bólowe w podbrzuszu;
- bolesne oddawanie moczu;
- guz wyczuwalny w jamie brzusznej;
- schorzenia gruczołu krokowego.
Zalecane jest wykonywanie USG układu moczowego z naciskiem na diagnostykę prostaty u mężczyzn po 50. roku życia.
Specjalista przeprowadzający USG układu moczowego jest w stanie stwierdzić zwężenie tętnicy nerkowej, kamicę nerkową, wodonercze, zmiany ogniskowe takie jak torbiele i guzy, nieprawidłowy rozmiar moczowodu i zmiany w prostacie.
Przygotowanie W celu zapobiegania wzdęciom należy dzień przed badaniem spożywać jedynie produkty lekkostrawne i zrezygnować z napojów gazowanych. W dniu USG nie trzeba być na czczo, ale na kilka godzin przed wizytą nie powinno się już nic jeść.
Przygotowanie:
Przed USG układu moczowego niewskazane jest palenie papierosów, żucie gumy i picie kawy. W przypadku badania skupiającego się na stanie pęcherza moczowego należy za to około godziny przed badaniem wypić półtora litra wody niegazowanej i nie oddawać moczu. Ważne jest, żeby pęcherz był wypełniony (pacjent powinien wręcz odczuwać parcie na mocz), co pozwoli na dokładną ocenę jego kształtu oraz na zbadanie prostaty.
Przebieg:
Badanie podzielone jest na dwa etapy. W pierwszym lekarz wykonuje ultrasonografię, gdy pacjent ma pełny pęcherz. Drugi etap to USG z opróżnionym pęcherzem, podczas którego można ocenić, czy mocz został oddany w całości.
USG moszny (jąder, najądrzy)
Wskazania do wykonania badania
– nieprawidłowa konsystencja jąder
– podejrzenie guzów
– podejrzenie przepuklin mosznowych, pachwinowych
– obecność wodniaków, wodniaków powrózka nasiennego
Przygotowanie do badania: Badanie nie wymaga przygotowania.
Doppler naczyń szyjnych i kręgowych
Wskazania do wykonania badania
– udar mózgu i zespoły niedokrwienia mózgu
– stan po urazie szyi
– zawroty głowy, bóle głowy
– miażdżyca
– cukrzyca
– planowany chirurgiczny zabieg naczyniowy
– wysoki poziom choesterolu
Przygotowanie do badania: Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania. Przed badaniem należy zdjąć biżuterię (na szyi).
Doppler naczyń tętniczych kończyn górnych lub dolnych
Wskazania do wykonania badania:
– miażdżyca w obrębie kończyn górnych lub dolnych
– uraz naczyń
– obrzęki, mrowienie, drętwienie, skurcze
– ból kończyn
– problemy z gojeniem się ran na kończynach
– miażdżyca w obrębie kończyn górnych lub dolnych
– kontrola po zabiegach rekonstrukcji naczyń lub wszczepienia graftu
Przygotowanie do badania: Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania.
Doppler naczyń żylnych kończyn górnych lub dolnych
Wskazania:
- stwierdzone u pacjenta urazy naczyń krwionośnych;
- ból odczuwany w kończynach dolnych;
- uczucie mrowienia lub chłodu w kończynach dolnych;
- nieprawidłowe gojenie ran na kończynach dolnych;
- monitorowanie stanu żył po zabiegach rekonstruowania naczyń;
- zakrzepica żył głębokich;
- żylaki i obrzęki kończyn dolnych.
Przygotowanie do badania: Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania.
Doppler układu wrotnego wątroby
Wskazania do wykonania badania:
– marskość wątroby
– włóknienie wątroby
– zakażenie HCV (wirusowe zapalenie wątroby typu C)
– zakażenie HBV (wirusowe zapalenie wątroby typu B)
– alkoholowe uszkodzenie wątroby
Przygotowanie do badania:
› nie przyjmować posiłków około 6 godzin przed badaniem
› pić wyłącznie niegazowane napoje, nie palić tytoniu, nie żuć gumy
› dzień wcześniej można stosować lek na wzdęcia i gazy
EKG - Elektrokardiografia
Na czym polega badanie EKG?
Elektrokardiografia (EKG) to nieinwazyjne badanie kardiologiczne. W jej trakcie badana jest elektryczna czynność mięśnia sercowego. Jest to możliwe dzięki umieszczeniu na ciele pacjenta - klatce piersiowej oraz kończynach - elektrod, które gromadzą informacje o elektrycznej pracy serca i przesyłają je do aparatu EKG. Elektrody te różnią się napięciem, a zebrane przez nie dane zapisywane są na taśmie papieru do EKG. Wynik zapisu badania EKG nazywany jest elektrokardiogramem. Na krzywej EKG możemy zaobserwować trzy powtarzające się części, które odpowiadają pełnemu cyklowi serca:
- napłynięcie krwi do przedsionków,
- skurcz przedsionków i komór, wypompowanie krwi z serca.
Wynik EKG interpretuje kardiolog. Na podstawie badania może on wykryć pewne nieprawidłowości pracy serca, zaburzenia rytmu, upośledzenia napływu krwi do serca, wady wrodzone serca, czy symptomy przebytego w przeszłości lub istniejącego aktualnie zawału serca.
Wskazania do wykonania EKG: Choć EKG służy do diagnostyki chorób serca, każda zdrowa osoba, która ukończyła 40. rok życia powinna wykonywać je w ramach okresowych badań kontrolnych. W ten sposób można wcześnie wykryć pewne zmiany w układzie krążenia, które mogą przebiegać bezobjawowo. Ponadto badaniu EKG powinni poddać się pacjenci:
- ze zdiagnozowaną chorobą układu sercowo-naczyniowego, w tym: miażdżycą, zaburzeniami rytmu serca, chorobą niedokrwienną serca, wadami serca (wrodzonymi lub nabytymi), czy zapaleniem osierdzia lub mięśnia sercowego,
- u których istnieje ryzyko wystąpienia choroby serca (choroby serca w wywiadzie rodzinnym, choroby towarzyszące, które mogą doprowadzić do uszkodzenia serca),
- u których istnieje podejrzenie choroby układu sercowo-naczyniowego.
Istnieje też grupa objawów, która powinna skłonić nas do wykonania badań, w tym EKG. Jeżeli odczuwamy duszności lub ból w klatce piersiowej, kołatanie serca, zaburzenia ciśnienia tętniczego, zwiększoną męczliwość i ogólne osłabienie, powinniśmy zgłosić się do lekarza.
Jak przygotować się do badania EKG? Jakie są przeciwwskazania? EKG to badanie bezpieczne i nieinwazyjne dlatego nie ma przeciwwskazań do jego wykonania, nawet u pacjentów z wszczepionym rozrusznikiem serca. Badanie nie wymaga szczególnych przygotowań, jednak warto przestrzegać kilku prostych zasad, aby uzyskany wynik był wiarygodny.
Nie ma konieczności wykonywania EKG na czczo, zaleca się jednak, żeby tuż przed badaniem nie wypijać zimnych napojów i kawy, gdyż mogą zaburzyć wynik. Lepiej też unikać obfitych posiłków, ponieważ przepełniony żołądek może zwiększyć ciśnienie w jamie brzusznej. Na godzinę przed badaniem nie należy palić papierosów.
W dniu poprzedzającym badanie należy zrezygnować z alkoholu, szczególnie wysokoprocentowego oraz intensywnych ćwiczeń.
Przed samym EKG należy unikać wysiłku fizycznego. Na kilka minut przed rozpoczęciem badania należy odpocząć, odprężyć się i uspokoić oddech.
Jeżeli przyjmujemy leki, zwłaszcza te mogące zaburzać rytm serca, należy o tym poinformować lekarza.
Jeżeli pacjent ma gęste owłosienie na klatce piersiowej to przed badaniem trzeba je zgolić. Włosy mogą utrudniać przewodzenie prądu z elektrod umieszczonych na klatce piersiowej.
Jak przebiega badanie EKG? Elektrokardiografia trwa nie dłużej niż dziesięć minut. W trakcie badania pacjent znajduje się w pozycji leżącej. Zamocowanie elektrod wymaga zdjęcia ubrania od pasa w górę oraz odsłonięcia nadgarstków i kostek u nóg. Pacjent zostanie również poproszony o zdjęcie metalowych elementów (zegarka, biżuterii, okularów), które mogłoby zakłócić przebieg badania. Do ciała pacjenta przyczepionych zostanie dziesięć elektrod - sześć na klatce piersiowej i cztery klipsy-elektrody na nadgarstkach i kostkach nóg. Po ich umiejscowieniu i przybraniu przed pacjenta odpowiedniej pozycji aparat EKG zostaje włączony. Zaleca się, by w trakcie badania nie poruszać się i nie rozmawiać. Po zakończeniu badania elektrody zostają odczepione, a pacjent może się ubrać.
Wyniki badania przekazywane są do kardiologa, który je interpretuje i decyduje o dalszym postępowaniu.
HOLTER CIŚNIENIOWY
HOLTER CIŚNIENIOWY (monitorowanie ciśnienia tętniczego, ABPM) polega na całodobowym monitorowaniu ciśnienia tętniczego. Pomiary wykonywane są co 20 minut podczas dnia oraz co 30 minut w godzinach nocnych. Przez cały czas na jednym ramieniu założony jest mankiet do pomiaru ciśnienia połączony z rejestratorem wielkości telefonu. Pacjent nie powinien ograniczać codziennej aktywności fizycznej. Badanie służy do wykrywania nadciśnienia tętniczego, monitorowania jego leczenia, oceny zmienności dobowej ciśnienia tętniczego.
Urządzenie wypożyczamy na 24 godziny.
Wynik badania jest prezentowany w formie wykresu do którego dołączony jest opis.
Opis badania jest dostępny w ciągu maksymalnie 3 dni.
Na życzenie pacjenta wynik może zostać przesłany listownie.
HOLTER EKG
HOLTER EKG 12odprowadzeniowy - polega na całodobowym monitorowaniu pracy serca w trakcie wykonywania przez Pacjenta jego codziennych aktywności.
Urządzenie wypożyczamy na 24 godziny.
Wynik badania jest prezentowany w formie wykresu do którego dołączony jest opis.
Opis badania jest dostępny w ciągu maksymalnie 3 dni.
Na życzenie pacjenta wynik może zostać przesłany listownie.
Spirometria
Na czym polega badanie spirometryczne?
Do wykonywania badań spirometrycznych stosuje się urządzenie zwane spirometrem, zbudowane ze specjalnego ustnika z wymiennymi końcówkami oraz przewodów połączonych z modułem pomiarowym mierzącym objętość i przepływ powietrza. Całość zintegrowana jest z komputerem i odpowiednią aplikacją pokazującą na monitorze wyniki pomiarów oraz konstruującą wykresy. Wynikiem badania spirometrycznego jest tzw. spirogram prezentujący parametry oddechowe w formie tabel oraz odpowiednich krzywych.
Badania spirometryczne można sprowadzić do 3 procedur pomiarowych:
Rejestracji spirogramu w czasie spokojnego oddychania, umożliwiającego zmierzenie pojemności życiowej i jej składowych.
Rejestracji manewru natężonego wdechu-wydechu, umożliwiającego rejestrację krzywej, maksymalny przepływ-objętość oraz wartości z nią związanych.
Pomiaru maksymalnej wentylacji dowolnej.
Istotą badania spirometrycznego jest pomiar objętości i pojemności płuc podczas maksymalnego wdechu i wydechu.
- Przed badaniem należy podać następujące parametry:
- wiek,
- wzrost,
- płeć,
- rasa,
- waga.
Z powyższych danych aparat oblicza wartości należne mierzonych parametrów dla konkretnego pacjenta.
Podczas przeprowadzania badania wymagana jest pozycja siedząca z wyprostowanymi plecami i prosto ustawioną głową. Takie ułożenie pacjenta zapewnia prawidłowy przepływ powietrza przez układ oddechowy i pozwoli uniknąć zafałszowania wyników.
Kolejnym elementem jest prawidłowe założenie ustnika. Pacjent powinien włożyć ustnik między zęby i objąć go szczelnie wargami. Po założeniu ustnika nos pacjenta zabezpiecza się specjalnym klipsem, który zamyka przepływ powietrza przez nozdrza po to, aby całe powietrze z układu oddechowego pacjenta kierowane było do układu pomiarowego. Następnie zaleca się pacjentowi oddychanie przez ustnik, ścisłe przestrzeganie i wykonywanie poleceń technika przeprowadzającego badanie.
Wynik spirometrii interpretuje pulmonolog. Na podstawie badania może on wykryć pewne nieprawidłowości pracy układu oddechowego.
Wskazania do wykonania spirometrii:
objawy chorobowe (duszność, świszczący oddech, szybka męczliwość,
przewlekły kaszel, odkrztuszanie, ból w klatce piersiowej),
nawracające infekcje,
ocenę szybkości postępu choroby (astma, POChP),
ocenę skuteczności zastosowanego leczenia,
ocenę wpływu czynników ryzyka (palenie tytoniu, ekspozycja na czynniki toksyczne),